西辽国在现今什么地方| 跳楼是什么感觉| 夏天结婚新郎穿什么衣服图片| 牝是什么意思| 排暖期出血是什么原因| 为什么坐月子不能吹风| 给老人过生日送什么礼物好| 交链孢霉过敏是什么| 吕洞宾是什么生肖| 隋炀帝叫什么名字| 八卦中代表雷的卦象叫什么| 软著是什么| jnby是什么牌子| 小腹一直疼是什么原因| 阿司匹林什么时候吃最好| 吃什么可以降低血糖| 为什么会得白癜风| 酱油和生抽有什么区别| outdoor是什么意思| 左侧肋骨下方疼痛是什么原因| 怀孕为什么会恶心想吐| 光屏是什么| 为什么感冒会流眼泪| 刚刚怀孕有什么症状| 结石吃什么食物好| 太阳五行属什么| 梦见水里有蛇是什么意思| 菠萝蜜什么味道| 乳腺癌有什么症状| 囊性占位是什么意思| 足跟血筛查什么疾病| 眩晕症是什么原因| 胎儿缺氧孕妇会有什么反应| 14岁可以做什么工作| 小便憋不住尿裤子是什么情况| 何方神圣是什么意思| 中国什么时候打仗| 太平间是什么意思| 小辣椒是什么意思| 风湿属于什么科| 桃子不能和什么一起吃| 气虚便秘吃什么中成药| 人的本性是什么| 老年人腿无力是什么原因导致的| 寓是什么意思| 疱疹用什么药可以根治| 精满自溢是什么意思| 派出所是干什么的| 绿豆芽不能和什么一起吃| 桐字五行属什么| 缺席是什么意思| 乳头有点痛什么原因| 移植后吃什么水果好| 脚背痛什么原因引起的| asks是什么意思| 亢进是什么意思| 血小板低吃什么食物补得快| 口什么舌什么| 骨质疏松是什么原因引起的| 95什么意思| 手掌像什么| ariel是什么意思| r级电影是什么意思| 独角兽是什么动物| joway是什么牌子| 心慌是什么症状| 什么叫切片| acr是什么意思| 牙齿黄是什么原因| 免疫什么意思| 小孩手足口病吃什么药| 清明节是什么时候| 薄荷泡水喝有什么功效| l1椎体在什么位置| 腹泻可以吃什么| 追逐是什么意思| 欣字取名什么寓意| 强盗是什么意思| 女人梦见下雪是什么征兆| 五谷丰登指什么生肖| 鼻炎吃什么药好| 北字五行属什么| 过江龙是什么意思| 左心室强光点是什么意思| 麻是什么面料| 缓释片是什么意思| 可孚属于什么档次| 孕激素高会有什么影响| 脑梗不能吃什么东西| 激素六项什么时候查最准| 脸一边大一边小是什么原因| 胎盘低要注意什么| 泌乳素什么时候查最准确| 一直腹泻是什么原因| 改姓需要什么手续| 带状疱疹能吃什么食物| 三毛为什么自杀| 小便发红是什么原因| 晚餐吃什么| 98属什么| 刮宫和清宫有什么区别| 梭织是什么意思| 蓝色与什么色搭配好看| 卵巢囊肿吃什么药| 吃什么饭| 大葱炒什么好吃| 不宁腿综合症吃什么药| 槟榔长什么样子| 硬度不够吃什么药调理| 暖巢早衰是什么原因| 激动的什么| 手脱皮吃什么药| 魔怔什么意思| 皮蛋吃多了有什么危害| 70a是什么尺码| 精神恍惚是什么意思| 慢性咽炎是什么症状| 烧仙草是什么做的| 聚乙烯醇是什么材料| 杭字五行属什么| 10月4号什么星座| 吃什么有饱腹感还减肥| 鸡冠油是什么| 阴道出血是什么原因引起的| 什么是梨形身材| 颈动脉彩超能查出什么| 近水楼台先得月是什么生肖| 肝血管瘤是什么原因引起的| 此贝是什么字| 走路有什么好处及功效| m是什么品牌| 老年人晚上夜尿多是什么原因| 过敏性鼻炎用什么药最好| 英国为什么叫日不落帝国| 女性尿血挂什么科| 仰角是什么意思| 大致是什么意思| 县人大主任是什么级别| 大米为什么会生虫| 腰肌劳损看什么科| 毛囊炎是什么引起的| 到底为了什么| 男人前列腺炎有什么症状表现| 舌苔发黄是什么原因引起的| 腰疼肚子疼是什么原因引起的| 印第安纹是什么| dha是什么| 心率快吃什么药| 黑枸杞和什么一起泡水喝比较好| 皮肤黄适合穿什么颜色的衣服| 李子什么时候吃最好| 脾虚吃什么| 肌肉萎缩是什么症状| 什么叫点映| 女的肾虚是什么原因引起的| 心脏下面是什么器官| ug是什么单位| 头顶秃了一小块是什么原因怎么办| spf50是什么意思| 菲妮迪女装是什么档次| 下颚长痘痘是什么原因| 什么是智齿| 过期的酸奶有什么用途| 乌鸡炖什么好吃又有营养| 做完痔疮手术吃什么好| 一穷二白什么意思| 2000年是属什么生肖| 菊花是什么季节开的| 血氧低吃什么药| 栗棕色是什么颜色| 铜绿是什么| 泡泡什么意思| 黑鱼是什么鱼| 每天吃鸡蛋有什么好处和坏处| 早上起床口苦吃什么药| 男人为什么喜欢舔女人下面| 汗液里面有什么成分| 宗旨是什么意思| senda是什么牌子| 吃什么补充维生素b| 邵字五行属什么| ckd3期是什么意思| 六月六是什么节日| 处级干部是什么级别| 什么是紫癜| 嘴唇发黑是什么原因引起的| 老出虚汗是什么原因| 张衡发明了什么| 1993年出生的属什么| 活佛是什么意思呀| 4月9日什么星座| 双响炮是什么| 逍遥丸是治什么的| 水瓶女和什么座最配| 什么是集体户口| 哮喘是什么症状| 手臂上长痣代表什么| AFP医学上是什么意思| 怀孕什么时候打胎最合适| 湿疹是因为什么原因引起的| 叶绿素主要吸收什么光| 三个女人一台戏什么意思| 吃什么食物对心脏好| 胃出血什么症状| 手抽筋是什么原因引起的| 剁椒能做什么菜| 长方脸适合什么样的发型| 酸奶对人体有什么好处| 安全监察是一种带有什么的监督| 妊娠纹是什么| 培土什么意思| 小鹿乱撞是什么意思| 尿结石什么症状| 濡养是什么意思| 梅开二度是什么意思| 女人亏气亏血吃什么补的快| 十月二十六是什么星座| 吃什么可以排出霉菌| 回声增强什么意思| 梦见自己拉粑粑是什么意思| 吃什么水果可以美白| 秦皇岛为什么叫秦皇岛| 查乙肝挂什么科| 冠心病什么症状表现| 2月15是什么星座| 水由什么组成| 白灼是什么意思| 头伏饺子二伏面三伏吃什么| 空调自动关机什么原因| 见血封喉什么意思| 取痣用什么方法最好| 什么可以吃| 逆时针是什么方向| 柠檬什么时候成熟| 病毒性感染是什么原因引起的| 有什么症状| winbond是什么品牌| 普通的近义词是什么| 血沉高说明什么| 鹰击长空是什么意思| 什么药治胃炎效果好| 寒胃有什么症状| 淋巴细胞百分比高是什么意思| 破瓜年华是什么意思| 百合病是什么病| 玫瑰茄是什么东西| 积什么成什么| 下巴发黑是什么原因| 蚊子为什么会咬人| 蝴蝶吃什么食物| 吃激素有什么副作用| 保妇康栓是治疗什么的| 后卫是干什么的| 吉可以加什么偏旁| 中专是什么学历| 副县级是什么级别| 经期吃芒果有什么影响| 跳蚤最怕什么| 荨麻疹吃什么食物好| 无名指为什么叫无名指| professional是什么意思| 1985属什么| 吃什么拉什么完全不能消化怎么办| 17592a是什么尺码男装| 百度

法媒:津巴布韦前总统穆加贝低调庆祝94岁生日

(Протестанттар битен?н й?н?лтелде)
百度 具体费用根据车型以到店核算为准。

Протестантизм (рус. Протестанти?зм или протеста?нтство)[1] (от лат. protestatio[2] — ?протест, тантаналы и?лан ите?, белдере??) — православ дине ??м католицизм мен?н берг? христианлы?ты? ?с т?п й?н?лешене? бере?е. Ул бойондоро??о? сирк????р??н, сирк?? берл?шм?л?рен?н ??м деноминацияларынан тора. Протестантлы? Реформация — XVI быуатта Европала?ы католик сирк??ен? ?аршы христиандар х?р?к?те й?н?леше ???емл?шк?н д??ер?? барлы??а килг?н .

Протестантизм
Ниге?л?? дата?ы 10 ноябрь 1517
Р?сем
Кем х?рм?тен? атал?ан Шпайерская протестация[d]
Етештере? урыны северозападная Европа[d]
Карта распространения
Б?ленеп сы??ан Католик сирк??е
 Протестантизм Викимилект?
Door displaying the Ninety-five Theses at All Saints' Church, Wittenberg. According to tradition, in 1517 Martin Luther nailed his Theses to this door, beginning the Reformation.Виттенберг. Ошо сирк?? ишеген? М.Лютер ??ене? 95 тезисын беркетеп ?уй?ан

Тыуыу тарихы

??г?ртерг?

Протестантизм Европала XVI быуатты? беренсе ярты?ында Рим-католик сирк??е институттарын ин?ар ите? ??м у?а ?арата опппозиция булара? Реформация осоронда барлы??а килг?н, уны? идеалы (ма?саты)- апостолдар осоронда?ы (ирт? христианалы?) христианлы?ты терге?е?.

Реформация я?лылар фекеренс?, Рим-католик сирк??е урта быуаттар?а схоластик дин т??лим?те ??м т?рл? йолалар булдырыу ар?а?ында т??ге христиан принциптарынан алы?лаш?ан.

 
Мартин Лютер Вормс рейхстагында

Дини революцияны? башында монах, профессор Мартин Лютер тора. 1517 йылды? 17 октябренд? Мартин Лютер т??ге тап?ыр асы?тан-асы? сы?ыш я?ай, ул католик сирк??ене? индульгенциялар мен?н ?атыу ите?е, чистилище, ?лг?нд?р ?с?н до?а у?ыу ??м изгел?р?е? эшм?к?рлеге ар?а?ында христиандар?ы? ?отола алыуы тура?ында?ы т??лим?тк? ?аршы 95 тезисын халы??а еткер?. Бынан тыш ул Рим папа?ы власын, рухани?ар?ы? айырыуса изге булыуын ??м улар?ы? кеше мен?н Алла ара?ында аралашсы була алыуын, сирк?? йолаларын ??м сирк???е? донъяуи влас?а (император, король, кен?з) буй?оноуын ин?ар ит? [3].

Атаманы? килеп сы?ышы

??г?ртерг?

?Протестантизм? термины немец кен?зд?рене? Лютер?ы я?лап белдерг?н Шпайер протестына б?йле. 1521 йыл?ы Вормс эдикты буйынса папа нунцийы Мартин Лютер?ы ен?й?тсе-еретик тип и?лан ит?. Бы?а яуап итеп, 1526 йылда Шпейер рейхстагы Лютер я?лы кен?зд?р талабы буйына кил?? рейхстаг?а тиклем Вормс эдиктын ??м?лд? т?гел тиг?н ?арар ?абул ит?. Л?кин 1529 йыл?ы Шпейер рейхстагы Вормс эдиктын я?ынан ??м?лг? индер?. Бы?а яуап итеп, рейхстагта бул?ан биш кен?з ??м ун биш ирекле ?ала?ы (Изге Рим империя?ы cоставында?ы) ?Шпайер протестация?ын? т???й ??м уны и?лан ит?. Был документ исеме буйынса Реформация я?лылар протестанттар тип атала башлай. Реформация ????мт??енд? барлы??а килг?н католик булма?ан конфессиялар бары?ы берг? ?протестантизм? тип й?р?т?л?[3].

Протестант дини т??лим?тене? тарихы

??г?ртерг?

Ортодокс протестантизм теология?ы

??г?ртерг?

Реформация

??г?ртерг?

Классик протестант теология?ы XVI — XVIII быуат башында формалаш?ан, был д??ер?? Реформацияны? т?п идеялары ??м догматик ??м практик дини т??лим?те а?латыла[2][4].

Классик теология протестантизм ?ортодоксия??ын т?шкил ит? ??м табыныу (инаныу), хиротония барлы? христиандар ?с?н д? м?мкин (всеобщее священство, рухани?ар вазифа?ын ябай протестант христиандар баш?ара ала), Библияны? ????тт?н тыш авторитеты, кешене? т?би?и гона?лы булыуы ??м Алла изгелеге буйынса ?ына ?отолоу м?мкинлеге ке?ек т?ш?нс?л?р?е эсен? ала[5].

Шул замандар?а?ы Рим-католик сирк??е т??лим?тен? ?апма-?аршы ?уйыл?ан Реформация дини т??лим?те ????мт??е булара?, ул Quinque sola принциптары — биш латин тезисы ?Биш ? тик“? тиг?нде а?лат?ан биш латин тезисы форма?ында я?ыл?ан. Хиротония (всеобщее священство) принцибы мен?н Quinque sola- х??ерге заман протестантизмы теология?ыны? ниге?е.

 
Мажвидасты?? Катехизисы — литова теленд?ге т??ге китап

Классик теологияны? т?п тезистары :

- Библия — бер??н-бер Алла бирг?н ??м ысын Алла ???е, христиан доктриналарыны? бер??н-бер, асы? ??м ??ен-??е а?латып тор?ан сы?ана?ы (й?ки бер??н-бер изге китап).

- Гона?тар тик Инаныу (Иман) аша ??ф? ител?, ? изге эшт?р ??м ?ылы?тар ?с?н т?гел.

- ?отолоу тик Алла изгелеге (б?р?к?т) булып кил?, бары тик Иисус ха?ы ?с?н кеше у?а лайы? булма?ан изгелек ??м б?л?к булып, ? гона? ?ыл?ан кеше ни ?с?нд?р (нинд?й?ер ?ылы?, эшм?к?рлек, б?л?к бирг?н ?.б. ?с?н т?гел) ал?ан б?л?к булып килм?й.

- Иисус— Алла мен?н кеше ара?ында бер??н-бер аралашсы, ?отолоу тик у?а инаныу, ышаныу (иман) аша ?ына бирел?.

- Кеше тик Алланы ?ына сик?е? х?рм?т итерг? ??м у?а ?ына табыныр?а тейеш, с?нки ?отолоу тик уны? ихтыяры ??м ??м?ле аша ?ына бирел? — Иисусты? т?рел? гона?тар ярлы?ау б?л?ге ген? т?гел (кешелекте ярлы?ау ?с?н Иисус т?рел? ер??ге тормошон бир?), Инаныу ??м христиандар й?р?генд? Изге Рух тарафынан тыу?ырыл?ан ?отолоу?а инаныу б?л?ге.

Протестантизмды? классик т??лим?тт?ре Реформацияны? т?б?нд?ге дини докуменеттарында са?ылдырыла: Гейдельбергский Катехизис 1563 года (Германия), Книга Согласия 1580 года (Германия), Каноны Дордрехтского Синода 1618—1619 годов, (Дордрехт, Нидерланды), Вестминстерское исповедание веры 1643—1649 годов (Вестминстерское аббатство, Лондон, Великобритания).

Протестант теология?ына ниге? ?алыусылар: Мартин Лютер, Жан Кальвин, Ульрих Цвингли, Ф. Меланхтон.

Евангеликализм

??г?ртерг?
 
Гуттериттар хоры

XVIII—XIX быуаттар?а Б?й?к Британия ??м Т?нья? Америкала протестант сирк????ренд? евангеликализм (evangelicalism) барлы??а кил?. Был лютеран, англикан ??м реформаттар сирк??е эсенд?ге, ?оро догматика ??м иерархиялылы??а яуап итеп тыу?ан х?р?к?т, ?ай?ы бер осра?та уны? ниге?енд? М??риф?тселек быуаты тыу?ыр?ан атеизм, деизм ??м рационализм ята[6].

Евангеликализмды? ??енс?лект?ре[7][8]:

- Рухи я?ырыу?а ынтылыш (Стремление к рождению свыше), у?а тик инаныу ??м Алла бирг?н б?р?к?т, изгелек (благодать) мен?н ген? етеп була.

- Библияны Алланы? пак Асышы, кеше тарихыны? ??м кеше гона?тарын ??м гона?тар ??ф? ителе??е? т?рл? осор?арын тура м???н?л? асып бире? тип таныу.

- Христиандар ???емлеге позиция?ы- миссионер?ар эшм?к?рлеге ??м христиандар й?м?и?те эсенд? аралашыу аша к?р??телг?н христиандар ???емлеге.

- Крестоцентризм позиция?ы (crucicentrism) — Христосты? Т?рел?ге ?орбанына айырыv и?тибар ите?, уны? аша Иисус?а инан?андар ??ф? ител? ??м ?от?арыла ала.

- Христиандар?ы? рухи ??ешене? м??имлеген? инаныу.

Евангеликализм тарихында Я?ы Англияла Б?й?к беренсе уяныу (Великое пробуждение, 1730—1740) осоро - уны? ва?ытында в???зд?р асы? ?ауала ?тк?рел?, ??м А?Ш-та Икенсе уяныу ( Второе Великое пробуждение, 1800—1830) осоро була- унда XX быуат евангеликализмына ны? т?ь?ир итк?н идеялар авторы Чарлз Финни ?атнаша.

Айырыуса ки? билд?ле эшм?к?р??р: Джон Уэсли, Джорж Уайтфилд, Джонатан Эдвардс, Чарлз Финни.

Фундаментализм

??г?ртерг?

Фундаментализм (fundamentals — основы, ниге?) — консерватив евангеликалдар ара?ында XIX быуат а?а?ы— XX быуат башында христиан модернизмы ??м либераль теология таралыу?а яуап булара? барлы??а килг?н к?п конфессиялы х?р?к?т. ?Фундаментализм? атама?ы 1910—1915 йылдар?а был х?р?к?т в?килд?ре тарафынан сы?арыл?ан ?Основы: свидетельство истины? (The Fundamentals: A Testimony To The Truth) брошюралары буйынса бирелг?н[9][10].

Фундаментализмды? т?п идеялары Ниагара бибилия конференциялары (1878—1897) ??м Пресвитериан сирк??е Генеральассамблея?ы (1910) эшл?г?н ва?ытта формалаш?ан[11] ??м биш принцип р??ешенд? я?ып ?уйыл?ан:

- Библия Алланан ??м ул те??л (Богодухновенность и непогрешимость Библии).

- Иисус Христос Алла т?би??тле ??м ул гона??ы? юл мен?н ярал?ан (Божественная природа и непорочное зачатие Иисуса Христа).

- Иисус т?рел? кешел?р?е? гона?тары ?с?н ?лг?н ( Смерть Иисуса на кресте за грехи людей).

- Иисус Христос ?лг?нд?н ?у? уны? т?не я?ынан терел? (Физическое воскресение Иисуса после смерти).

- Иисус Христос кил?с?кт? кире ?айтаса? (Возвращение Иисуса Христа во плоти в будущем).

Фундаментализм?а Библияла донъяны булдырыу?ы ??р?тл???е диспенсационализм (Алла ??р бер тарихи осор?о Асыш (откровение) итеп бир?, Алла мен?н кеше ара?ында ??р бер осор?а айырым килеше? т???л?) позиция?ынан а?лау, й?ки м?мкин бул?ан урындарын (Библияны?) туранан -тура а?лау, теологияла я?ыртыу ??м секуляризация тенденцияларын (динде?, сирк???е? й?м?и?тт?ге ролен к?мете?), шулай у? эволюция теория?ын ?абул итм?? хас. Даутонда (Теннеси) ?Обезьяний процесс? (1925) ?те? ошо ?араштар?а б?йле була, был процестан ?у? фундаменталистар бер нис? штатта Дарвин теория?ын у?ытыу?ы р?сми тыйыу?а ?лг?ш?[10].

1919 йыл — Б?т? донъя христиандар?ы? фундаменталистик ассоциация?ы булдырыла. 1942 йыл — евангелистар?ы? Милли ассоциация?ын булдырыу, был 1930 йылдар?а х?р?к?тте? к?с???л?не?ен?н ?у? я?ынан популярлашыуына булышлы? ит?[10].

Фундаменталистар х?р?к?тене? и? билд?ле эшм?к?р??ре: Джон Мейчен (инг.)баш., Рубен Торрей (инг.)баш., Льюис Сперри Чафер (инг.)баш. (Даллас дини семинария?ына ниге? ?ал?ан), Чарльз Фуллер (инг.)баш. ( Фуллер семинария?ына ниге? ?ал?ан).

Диалектик теология

??г?ртерг?

Диалектик теология, й?ки к?рс?к (кризис) теология?ы — XX быуатты? 20—30 йылдарында Европала барлы??а килг?н протестантизм теология?ы й?н?лешт?рене? бер?е. Был теология м?кт?бен? Швейцариянан пастор Карл Барт була, ул ??ене? ?Толкование на послание апостола Павла к римлянам? (2 изд., 1922) тиг?н китабында шул д??ер?? ?абул ителг?н Библияны либераль т?фсирл??г? ?аршы ??т?и протест белдер? [12].

Шул у? ва?ытта дини ?араштар м??имлеге буйынса бер-бере?е мен?н са?ыштырып булма?ан т?ш?нс?л?р?е ?апма-?аршы ?уйыу р??ешенд? асып ?алына, м???л?н, Алла ??м кеше, м??гелек ??м ва?ыт, инаныу ??м дин ?.б., ????мт?л? был теология диалектик теология тип й?р?т?л? башлай. Тарихи к??лект?н ?ара?анда, диалектик теология— нинд?й?ер ким?лд? Реформация идеяларына кире ?айтыу[13][14], откуда произошло ещё одно её название — ?неоортодоксия?.

Диалектик теологияны? т?п принциптары :

— Алла мен?н кеше ара?ында т?р?н айырма бар, Алла кешене? Уны рациональ фекер й?р?т?? аша ?? алдына танып беле? м?мкинлеген?н ситт? тора.

— Христианлы? мораль, культ ритуалы, социаль ???еллек идеялары йыйылма?ы т?гел ??м х??ерге цивилизация м?нф???тт?рен? яра?лаштырыу?ы талап итм?й[15].

— Кеше ?? аллы Алланы танып бел? алма?а ла, Алла ??е кешег? асыла[15].

— ?Иисус Христос— бер??н-бер Алла ???е? ??м христиан теология?ыны? бер??н-бер ма?саты, асылы ??м эст?леге. Тик Иисус?а ышанып ?ына кеше алла алдында гона? эшл??, я??ылышыу ??м башбашта?ланыу?ан ?отола ала[15].

— Библия — сирк?? в???зд?рене? норма?ы ??м критерийы. Алла ???е в???зд? еткерелг?н х?б?р?? ген? й?ш?м?й, ? в???з я?ма ???г?, й?ки Библия?а ?ылтана[12].

Диалектик теология сикт?ренд? консерватив фундаменталистик ?ына т?гел, ? либераль-теологик тенденциялар ?а була, был уны? ?у?ыра? тар?алыуына килтер?.

Х??и??т тик Христос х?б?ренд? ген?, Алла асышында (откровение) ?ына, ? т?би??те мен?н гона?лы кешел? ??м с?й?си уйындар мен?н мауы?ып ките?се сирк???? т?гел тиг?н идеяны ??тереп, немец протестант теологы Бультман Евангелиенан (Инжилд?н), уны? фаразлауынса, кешел?р я??анды айырыр?а т??дим ит?. Ул Я?ы ???едте мифтар?ан айырыу (?демифологизация?) программа?ын т??дим ит?, у?а ярашлы Инжил (Евангелие) текстарында ул мифология итеп ?арап бул?ан фрагменттар?ы айыра ??м улар?ы тейешенс? а?лата (интерпретация) (Бультман мифологияны алып ташлар?а тим?й, ? улар?ы башта?ы ма?сат?а ярашлы а?латыр?а к?р?к тип и??пл?й, шул осра?та ысын миф ситк? ?уйыла)[12].

Алланы ??? аша ?ына т?гел, ? баш?а ысулдар аша ла танып белерг? була тип уйлап, Бультман ??м баш?а диалектик м?кт?п теологтары философия Алла ???ен а?лар?а яр?ам ит? ала тип фаразлай, шулай итеп, улар ысынында ????ре ин?ар итк?н либераль теология идеяларына кире ?йл?неп ?айта.[15] Был фекер консерватив теологтар?ы? ??т?и т?н?ит утына тотола.

Диалектик теологияны? тар?алыуына с?й?си ва?и?алар ?? т?ь?ир ит?: Карл Барт ??м Пауль Тиллих фашистик идеологияны ??йепл?п сы?а[16], ? Гогартен мен?н Рудольф Бультман нацистар?а я?ын бул?ан ?Немец христиандары? мен?н хе?м?тт?шлек ит?.

Консерватив й?н?лешт?ге ?неоортодоксия? форма?ында?ы идеялар[15] А?Ш-та ары ??еш?, л?кин А?Ш-та неоортодоксия позициялары та?ы ла консервативыра? бул?ан фундаментализм тарафынан к?с???л?н?.

Диалектик протестант м?кт?бе теологтары: Карл Барт, Пауль Тиллих, Рудольф Бультман, Фридрих Гогартен.

Й?ш?? р??еше, этика ??м мораль м?сь?л?л?ре

??г?ртерг?

Макс Вебер ?Протестант этика?ы ??м капитализм рухы? (Протестантская этика и дух капитализма) китабында протестантизм йолалары ??м ?араштарыны? капиталистик к?сепселек (промысел) ??м эш?ыуарлы? азатлы?ына ы??ай т?ь?ир ите?ен билд?л?й. Протестантлы?ды? был ?ы?аты х??ерге заманда айырыуса А?Ш-та ??м донъяла?ы ?ай?ы бер илд?р?? тарал?ан. Вебер, м???л?н, т?? осор?а капитал туплау сы?ана?ы тип аскетизм ??м байлы? туплау?ы атай. ?аил?л?р, секта ??м общиналар?а?ы бер-бере?? ышаныс ва?ытты буш?а у??ырмау (??р са? эш мен?н м?ш??л булыр?а) мен?н берг? сау?а ??м банк эше, ?у?ыра? эре с?н???т капиталыны? ??е?ен? килтер? (был ?лк?л? протестанттар к?пт?рг? ?лг? булырлы?).

Протестантлы? этика?ы тарихи я?тан инаныу аша а?ланыу (оправдание верой) ??м Sola Fide (спасение ?только верой?) протестант дини т??лим?тен? б?йле. ??й?? инаныу ????мт??е итеп ?арала, ?схоласттар уйла?анса, ??й?? инаныу?ы булдырмай, ? кире?енс?, инаныу ??й???е булдыра?[17].

Классик протестант дини т??лим?те буйынса Евангелие (Инжил) ?анунында?ы ?хла? талаптарыны? ма?саты— т?рл? эшт?р эшл??г? эт?ре?, изгелекк? яр?ам ите? ??м яуызлы??а ?амасаулау. ?анунды? рухи ???ми?те— гона?ты к?р??те?, асып ?алыу?а (указать) ??м шуны? мен?н т??б?г? (покаяние) килтере???. Мартин Лютер буйынса Инжил (Евангелие) ?анун ниге?енд? ??м у?а б?йле ?йр?телерг? тейеш, ю??а уны? м???н??е ?алмай. Антиномистар мен?н б?х?с барышында Мартин Лютер ??м ортодокс дин белгест?ре Т??атта (Библияны? и? борон?о ?л?ш?) я?ыл?ан ?хла? нормалары христиандар ?с?н м??им т?гел ??м улар?ы ?Евангелие? номалары мен?н алмаштырыр?а к?р?к тиг?н фекерг? ?аршы сы?а[18].

Т??рат (Ветхий Завет) мен?н Я?ы ???едт? (Новый Завет) я?ыл?ан эхла? нормаларыны? бер??млеге ??м к?с?гилешлеге тура?ында?ы ?араш ортодокс протестант теологтарына б?г?н д? хас.

Х??ерге протестантизмда антиномизм идеялары дини ойошмалар эшм?к?рлегенд? к?рен?, улар Хо?ай ?ануны (Божий Закон ??м Ун Васыят?а-Десять заповедей) ниге?л?нг?н ?хла? система?ы урынына баш?а системаны уйлап сы?ара. Антиномизм этика?ында?ы ?хла?и идеалдар ????ре изгелекте? урынын алыр?а ынтыла, улар кешел?р?е х?р?ф?тт?р??н ?от?арыр?а, кеше ихтыяждарын тулы?ынса ??н???тл?ндерерг? в?????л?й. Ортодокс (э?м?-э?лекле, дин ниге???рен? то?ро) христиан этика?ында бындай ?араш Изгелек (Благодать, Б?р?к?т, Алланы? Р?хм?те) тура?ында?ы т??лим?тте яуыз ни?тт? гона?лы т?нде ??н???тл?ндере? ?с?н фай?аланыу тип и??пл?н?, ??м ул ?ай?ы бер зинаны (бо?о?ло?, ф?хеште) ??ф? ите?се ??м хатта а?лаусы дини ойошмалар (?секталар?) эшм?к?рлегенд? са?ыла[19].

Х??ерге либераль протестант теологтарыны? бер а?ы ?ай?ы бер протестантизм ?ына т?гел, ? тотош христианлы??а хас мораль нормалар?ы ин?ар ит? (м???л?н, енси тормош м?сь?л?л?ренд?). Т??ратта?ы васыяттар?а (заповеди) гона?лы тормош алып барыу?ы ??йепл?? ?ай?ы бер ультралиберал теологтар тарафынан Т??ратта?ы васыяттар?ы ?айлап алып ?улланыу тип ?арала, улар, былай бул?ас, Т??ратты? б?т? васыяттарын да ?т?рг? к?р?к ти, шулай итеп, кашрут (кашер, р?хс?т ителг?н ??м харам ашамлы? тура?ында), Суббота (Шаббат, Алла донъяны булдыр?анда?ы етенсе етенсе к?н, й???дт?р был к?нд? эш эшл?м?й торор?а тейеш) ??м енси т?ртипте яйлаусы васыяттар?ы бер та?та?а те??[20].

?у??ы йылдар?а был идеялар ?ай?ы бер К?нбайыш ??м Т?нья? Европа илд?ренд?, башлыса лютеранлы? ??м англиканлы? сирк????ре бул?ан илд?р??, ны? таралды. Шул у? ва?ытта ?ай?ы бер илд?р?? (Африка, Азия, Латин Америка?ы) был идеялар ошо у? дини конфессиялар ойошмаларында я?лау тапманы, хатта улар?а ?аршы сы?ыусылар булды[21].

Протестанттар Р?с?й??

??г?ртерг?

Килеп сы?ыу тарихы

??г?ртерг?

Х??ерге Р?с?й территория?ында протестанттар общиналарына Европа илд?рен?н 1524—1533 йылдар?а Лютер осоронда й?ш?г?н б?й?к кен?з Василий III сау?аг?р??р ??м ??н?рсел?р ниге? ?ала[22].

1524 йылда Б?й?к М?ск?? кен?злеге мен?н Швеция ара?ында солох килеше?е т???лг?с, Р?с?йг? Швеция, Дания, ?у?ыра? Англия мен?н Голландиянан Лютер т??лим?тен я?лаусылар кил? башлай. Сау?аг?р??р мен?н берг? т?рл? о?талар (?умельцы?) кил?, улар?ы Василий III д??л?т хе?м?тен? махсус р??ешт? са?ырта. Улар, башлыса, протестант аптекар?ар, р?ссамдар, ??н?рсел?р була. Улар?ы? бары?ына ла ?? ?й??ренд? англикан, лютеран ??м реформат сирк??е дини йолаларын ?тк?рерг? ирек бирел?[23].

?у?ыра? Иван IV Грозный заманында медиктар, тупсылар (?пушкарники?), алтын ??м к?м?ш э?л??сел?р (?искатели злату и серебру?), з?р??нд?р (ювелиры), р?ссамдар ??м баш?а белгест?р кил?, бер а??ан улар?а х?рби??р ?? ??т?л?. Европанан Р?с?йг? Фёдор Иоаннович, Борис Годуновта (дини ?у?ыштар ар?а?ында т?рл? илд?р??н ?ас?ындар?ы Р?с?й д??л?тен? ?абул ит?), Михаил Фёдорович (1613—1645) ??м Алексей Михайлович (1645—1676) к?пл?п са?ыра. Р?с?йг? протестант илд?рен?н ю?ары квалификациялы белгест?р?е Пётр I л? шулай у? ???ем са?ыра, ул хаким итк?н осор?а илг? бик к?п белгес- математик, химик, физик ?алимдар, ??м шулай у? карап т????сел?р, руда э?л??сел?р, ди?ге?сел?р, тау заводчиктары, х?рби белгест?р кил?. Бик к?п протестанттар д??л?тт? и? ю?ары вазифалар?ы бил?й, Р?с?й?е? и? ю?ары ?атламына ин?[23]. Христиан-протестанттар Екатерина II (1763, 1789 йылдан) заманында к?нья? ??м Волга буйы ер??рен эшк?рт? башлау ?с?н к?пл?п кил?, батшабик? к?сеп киле?сел?рг? бик к?п ??т?нл?кт?р бир?, улар?ы х?рби хе?м?тт?н ??м граждан хе?м?тен?н, 30 йыл?а ?алымдан азат ит?, бынан тыш сит илд?н к?сеп киле?сел?рг? тулы тулы дини ирек бирел?[23].

Р?с?й?? протестанттар ?аны бигер?к т? Ливония ??м Швеция мен?н ?у?ыштан ?у? к?б?й?. 1721 йыл?ы Ништадт килеше?е буйынса Швеция Р?с?йг? Лифляндия (Латвияны? бер ?л?ш?), Эзель утрауы мен?н берг? Эстляндия, Ингерманландия (х??ерге Санкт-Петербург тир?л?й ер??р) ??м Выборг мен?н Финляндияны бирерг? м?жб?р була. Я?ы Р?с?йг? ?ушыл?ан ер??р?? дини ирек ?а?ланыр?а тейеш була: "?алдырып кителг?н (шведтар тарафынан) ер??р?? дини к?сл?? булмаяса?, кире?енс?, Евангелие дине, сирк??е ??м м?кт?пт?ре, ??м у?а ?ара?ан баш?а ?йбер??р Швеция д??л?тенд? нисек бул?ан, шул х?лд? тотоласа?, улар?а (был ер??р??) грек (православ) сирк??е йолалары кил?с?кт? шулай у? ирекле ??м бер нинд?й ?амасау?ы? баш?арыла алыр?а тейеш " (?В уступленных землях не имеет быть введено принуждение в совести, а напротив того Евангелическая вера, церкви и училища, и что к тому принадлежит, на том основании, на котором при последнем Свейском правительстве были, оставлены и содержаны будут с тем однако ж, чтобы в них и вера греческого исповедания впредь также свободно и без всякого помешательства могла быть отправлена?). Р?с?й империя?ына я?ы ер??р?е ?ушыу XIX быуат башына тиклем бара, я?ы ?ушыл?ан ер??р??н кешел?р Р?с?й?е? баш?а ?лк?л?ренд?ге буш ер??рг? к?сеп ултыра башлай. Был процесс XX быуат башына тиклем бара[23]. 1940 йылда Латвия, Литва ??м Эстония СССР-?а ?ушыл?андан ?у? протестанттар?ы, башлыса, к?сл?п баш?а ?лк?л?рг? к?сере? бара, я?ы урындар?а протестант сирк????ре барлы??а кил? башлай[24].

Т?рл? осор?ар?а я?ы ер??р??н ??м унда й?ш?г?н кешел?р??н тыш Р?с?й?? к?п кен? ?сир??р ?ала, бигер?к т? т?р?л? ??н?р эй?л?рен Р?с?й х?к?м?те ?? илд?рен? кире ?айтарыу?а ?аршы була. ?сир??р Иван Грозный (1558—1582) заманында Ливония ?у?ышы (М?ск????ге т??ге пастор?ар ?сир??р ара?ынан ?айлана), Пётр I заманында Т?нья? ?у?ыш ва?ытында к?п була. ?ай?ы бер ?сир??р д??л?т хе?м?тен? ?абул ител?, Воронежда (Р?с?й флотына ниге? ?алын?ан урын) т?пл?нг?н шведтар ?с?н ике кирха (?орам) т???л?[23].

XVII быуат а?а?ында М?ск???? 2 лютеран сирк??е була (Изге Михаил мен?н Изге Пётр ??м Павел) ??м бер Евангелист- реформат (кальвинисттар) сирк??е; о?а?ламай кирхалар мен?н протестант м?кт?пт?ре ?стерхан, Архангельск ??м баш?а сау?аг?р??р ?алаларында барлы??а кил?. Пётр I заманынан алып, Р?с?й??ге православ булма?ан христандар эшт?ре мен?н Синод ш???лл?н? (?у?ыра?— Лифляндия, Эстляндия ??м Финляндия эшт?ре буйынса Юстиц-коллегия). 1817 йылда Дини эшт?р ??м халы? м??арифы буйынса министрлы? булдырыла.

XVIII быуат эсенд? Петербургта 12 протестант община?ы барлы??а кил?: ?с немец лютеран, швед лютеран, фин лютеран, кадет корпустарында ике т?рл? милл?тле, голланд реформат, д?й?м немец реформат ??м француз реформат, англикан (Английская набережная, 56)[1] ??м немец ?Евангелие буйынса ту?андар?. Санкт-Петербург та протестанттар?ы? д?й?м ?аны быуат а?а?ына 6000 кешен?н артып кит?[2].

1832 йылда Николай I Р?с?й империя?ы протестант сирк????ре Уставын ра?лай. Устав буйынса, общиналар Ю?ары совет ?айлай (конвент), ул дини закондар?ы ??м д??л?т закондарын ?т???е к???т?. Пастор?ар дворяндар ке?ек ?к хо?у? мен?н фай?алана (??т?нл?кт?ре була), улар?ы? хе?м?т ха?ыны? бер ?л?ш? ?а?нанан бирел?.

Протестанттар Баш?ортостанда

??г?ртерг?

Протестант- швед ?сир??р К?нья? Урал?а Пётр I заманында еб?рел?, улар?ы? к?бе?е православие?а к?сеп, казактар р?тен? инеп кит?. Протестанттар тура?ында материалдар бик к?п т?гел. XIX быуат а?а?ында Баш?ортостан бил?м?л?рен? немец-меннониттар ??м славян евангелист ?штундист? христиандары к?сеп кил? башлай. Белорет металлургия заводында инженер-техник хе?м?тк?р??р?е? к?бе?е немец, й?ки швед милл?тен?н була (Ф. М. Вогау, Р. В. Германн, Г. М. Марк, А. Э. Гассельблат, шведтар- бер ту?ан Андерсондар ?.б, улар?ы? бере?е Белоретта ?ала) 1909 йыл?ы ?ф? губерна?ы баптист-протестант общиналары исемлеге ?а?ланып ?ал?ан. Баптист немецтар батша режимы тарафынан э??рлекл?н?, шул с?б?пле улар 1904—1905 йылдар?а Баш?ортостан тарафтарына ла килеп сы?а. 1910 йылда немец ??м Балтик буйы кешел?рен?н тор?ан евангелист-лютерандар община?ы барлы??а кил?. Беренсе донъя ?у?ышы осоронда немецтар?ы к?нбайыш губерналар?ан Р?с?й?е? эске ?лк?л?рен? китерг? м?жб?р ит?л?р, протестант- немецтар Баш?ортостан бил?м??ен? л? кил? (Билд?ле кинематографист Пауль Тиман 1915 йылда ??ф?л? м?фт?й Солтановты ерл??? тиг?н Баш?ортостан тура?ында?ы беренсе фильмды т?ш?р?).

 
?ф?. Б?т? халы?тар до?а ?ылыу йорто. Баптист протестанттар сирк??е

Совет осоронда протестанттар?ы? дини тормошо ла сикл????рг? дусар була. СССР тар?ал?андан ?у? 1980—2000 йылдар?а Баш?ортостанда т?рл? протестант ойошмалары т???л?, улар?ы? к?бе?енд? сит илд?н еб?релг?н миссионер?ар ?? эшм?к?рлеген й?йелдер?. Кальвинизм общиналары революция?а тиклем Себер, Санкт-Петербург, М?ск?? ??м К?нбайыш Украинала тарала. Совет осоронда кальвинистар (реформат) х?р?кте тыйыла. XX быуатты? 90 йылдарында реформат ойошмалары я?ынан к?рен? башлай. 1999 йылда Твер?а Р?с?й реформаттар?ы? (кальвинисттар) 1-се конгресы ?т?. 1999 йылдан башлап ?ф?л? 1 кальвинист сирк??е эшл?й (?Возрождение?)[25].

Баптистар?ы? Баш?ортостанда 22 ойошма?ы бар, ет???е- ?ф?л?. Бынан тыш бер нис? протестант ассоциация?ы сирк????ре бар. Улар дин тотоусылар мен?н ген? эшл?м?й, ? ?? ойошмаларына я?ы кешел?р?е й?леп ите? ?с?н тырышлы? ?ала, балалар у?ыта, улар мен?н т?рби??и эшт?р алып бара.

Протестанттар ?аны ??м донъяла урыны

??г?ртерг?

Тикшерене?сел?р?е? к?бе?е фекеренс?, Ер?? й?ш?г?н халы?ты? 33 % христианлы?ты? теге, й?ки был форма?ы я?лы[26][27][28][29][30][31][32][33]. The Pew Forum on Religion ???ге тикшерене???ренд? донъя хал?ыны? 32 % тиел? [34]. Протестантлы? христианлы?ты? икенсе ?ур й?н?леше, у?а 800 млн кеше ин?[35][36][37].

Х??ерге заманда протестантизм идеялары донъяла?ы б?т? илд?рг? л? ?теп инг?н. 92 илд? протестантизм христианлы?ты? т?п й?н?леше, 49 илд? протестанттар ил хал?ыны? к?пселеген т?шкил ит?[38].

Протестанттар- Скандинавия илд?ре, А?Ш, Б?й?к ритания, Австралия, Я?ы Зеландияла и? ?ур дини т?рк?м. Германия, Нидерланд, Канада, Швейцарияла протестантизм ике т?п дини т?рк?мд? т?шкил ит? ( католицизм мен?н берг?)[39].

Миссионер?ар тырышлы?ы мен?н, XXI быуат башына протестанттар бер нис? Африка иленд? (Либерия, Намибия, Замбия, Зимбабве, Ботсвана, Гана, ???к Африка Республика?ы, Кения, Малави, Конго) ??м Тымы? океан илд?ренд? (Папуа-?ы Гвинея, Фиджи, Самоа, Тонга, Соломон утрау?ары, Вануату) халы?ты? к?пселеген ?? динен? к?ндер? ал?ан. Элект?н католик бул?ан Латин Америка?ында ла протестанттар ?и?елерлек у?ыш?а ирешк?н. Б?г?н Гондурас, Сальвадор, Гватемала, Доминика, Белизда?ы халы?ты? ?ст?н бер ?л?ш?-протестант. Гаити, Никарагуа, Коста-Рика, Доминикан Республика?ы ??м Бразилия ке?ек католиктар илд?ренд?ге халы?ты? 20 % протестант[38].

И? ?ур протестант( 10 млн христиандан арты?, й?м?е?е 220 400 000 кеше) сирк????ре:

 
Христианлы?ты? т?п й?н?лешт?ре
Сирк?? Протестанттар Конфессия
1 Ассамблеи Бога 67 500 000 Пятидесятники
2 Церковь Англии 25 000 000 Англикане
3 Адвентисты седьмого дня 25 000 000 Адвентисты
4 Евангелическая церковь Германии 23 700 000 Лютеране и реформаты
5 Англиканская церковь Нигерии 18 000 000 Англикане
6 Южная баптистская конвенция 16 200 000 Баптисты
7 Церковь ?Китай за Христа? 12 000 000 Пятидесятники
8 Объединённая методистская церковь 12 000 000 Методисты
9 Церковь Уганды 11 000 000 Англикане
10 Китайское евангельское братство 10 000 000 Пятидесятники

Шулай у? ?ара?ы?

??г?ртерг?

И?к?рм?л?р

??г?ртерг?
  1. 2,0 2,1 Протестантлы? / О. В. Куропаткина // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая российская энциклопедия, 2004—2017.
  2. 3,0 3,1 ПРОТЕСТАНТИЗМ // Энциклопедия истории Украины // Институт истории Украины НАН Украины
  3. Религиоведение: энциклопедический словарь. Забияко, Андрей Павлович, Красников, Александр Николаевич, Элбакян, Екатерина Сергеевна. Академический проект, 2006. Страниц: 1254.
  4. Смирнов М. Ю., 2005
  5. ЕВАНГЕЛИКИ. Дата обращения: 17 август 2013. Архивировано 24 август 2013 года.
  6. Bebbington D. W. Evangelicalism in Modern Britain: A History from the 1730s — to the 1980s. L.; Boston, 1989
  7. George M. Marsden, Understanding Fundamentalism and Evangelicalism, Eerdmans, Grand Rapids, 1991, p. 4
  8. Кошко М. В. Появление и развитие протестантского фундаментализма в США // Вестник Ленинградского государственного университета им. А. С. Пушкина. 2013. № 2. Т. 2.
  9. 10,0 10,1 10,2 [dic.academic.ru/dic.nsf/enc_philosophy/1323/ФУНДАМЕНТАЛИЗМ Фундаментализм Религиозный]
  10. Евангелики
  11. 12,0 12,1 12,2 Хегглунд, 2001, гл. 34. ?Теология начала XX века. Современные направления и идеи?, с. 341
  12. Диалектическая теология // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
  13. ДИАЛЕКТИ?ЧЕСКАЯ ТЕОЛО?ГИЯ 2019 йыл 1 август архивлан?ан., Большая российская энциклопедия // С. С. Аверинцев
  14. 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 Гараджа В. И. Диалектическая теология // Новая философская энциклопедия / Ин-т философии РАН; Нац. обществ.-науч. фонд; Предс. научно-ред. совета В. С. Стёпин, заместители предс.: А. А. Гусейнов, Г. Ю. Семигин, уч. секр. А. П. Огурцов. — 2-е изд., испр. и допол.. — М.: Мысль, 2010. — ISBN 978-5-244-01115-9.
  15. Диалектическая теология // Христианство: Словарь/ Под общ. ред. Л. Н. Митрохина.— М.: Республика, 1994. — С. 129. ISBN 5-250-02302-9.
  16. Хегглунд, 2001, гл. 21. ?Лютер?
  17. Хегглунд, 2001
  18. С. В. Булгаков Справочник по ересям, сектам и расколам. Антиномизм 2012 йыл 29 февраль архивлан?ан.
  19. Oliver ?Buzz? Thomas. When religion loses its credibility (инг.) // USA TODAY, 19 ноября 2006; русский перевод: Оливер Томас. Когда религия теряет доверие 2013 йыл 4 октябрь архивлан?ан. (недоступная ссылка с 26-05-2013 (4442  дней) — историякопия)
  20. Каргина И. Г. Метаморфозы христианства на фоне постмодернистского пейзажа / И. Г. Каргина // Политические исследования. — 2012. — № 5. — С. 106—122.
  21. Энциклопедия Брокгауза и Эфрона. Избранные статьи [Pagez.ru]
  22. 23,0 23,1 23,2 23,3 23,4 Российская цивилизация: Этнокультурные и духовные аспекты: Энц. Словарь. М.:Республика,2001. — С.326-332. 2017 йыл 9 сентябрь архивлан?ан.
  23. Истоки протестантизма в России. Доцент кафедры религиоведения РАГС, кандидат философских наук Лопаткин Ремир Александрович. Дата обращения: 30 август 2013. Архивировано из оригинала 27 сентябрь 2013 года. 2013 йыл 27 сентябрь архивлан?ан.
  24. Протестанты в Башкирии
  25. J. Gordon Melton, Martin Baumann. Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices. — Second Edition. — Santa Barbara, California; Denver, Colorado; Oxford, England: ABC-CLIO, 2010. — С. lix. — ISBN 978-1-59884-203-6.
  26. CIA. World (ингл.). The World Factbook. Дата обращения: 27 апрель 2013. 2010 йыл 5 ?инуар архивлан?ан.
  27. Major Religions of the World Ranked by Number of Adherents (ингл.). Adherents.com (2000). Дата обращения: 27 апрель 2013. Архивировано 30 апрель 2013 года. 2010 йыл 29 ?инуар архивлан?ан.
  28. Динамика численности религий в мире. historic.ru (27 ?инуар 2004). Дата обращения: 27 апрель 2013.
  29. ХРИСТИАНСТВО. Универсальная научно-популярная энциклопедия ?Кругосвет?. Дата обращения: 27 апрель 2013. Архивировано 30 апрель 2013 года.
  30. Количество христиан увеличится к 2050 году. Мир Религий (23 апрель 2001). Дата обращения: 27 апрель 2013. 2013 йыл 9 ноябрь архивлан?ан.
  31. The state of the Christian world 2000 (ингл.) (недоступная ссылка — история). Gospel Preached (2000). Дата обращения: 27 апрель 2013. Архивировано 30 апрель 2013 года. 2013 йыл 8 май архивлан?ан.
  32. Status of Global Mission, 2011, in Context of 20th and 21st Centuries (ингл.) (недоступная ссылка — история). Dr. Douglas A. Blanc (2011). Дата обращения: 27 апрель 2013. Архивировано 30 апрель 2013 года.
  33. Global Christianity (ингл.). The Pew Forum on Religion & Public Life (19 декабрь 2011). Дата обращения: 27 апрель 2013. Архивировано 30 апрель 2013 года.
  34. Global Christianity A Report on the Size and Distribution of the World's Christian Population (ингл.). The Pew Forum on Religion & Public Life (19 декабрь 2011). Дата обращения: 27 апрель 2013. Архивировано 30 апрель 2013 года.
  35. Ревуненкова Наталия Владимировна. Протестантлы?. — Питер-Юг, 2007. — (Религии мира). — ISBN ISBN 978-5-469-01656-4.(недоступная ссылка)
  36. Светлана Корсак. Кто такие протестанты? Неопубликованное опровержение (недоступная ссылка — история). портал Baznica.Info. Дата обращения: 27 апрель 2013. Архивировано 30 апрель 2013 года. 2015 йыл 11 июнь архивлан?ан.
  37. 38,0 38,1 Christian Population as Percentages of Total Population by Country (ингл.) (недоступная ссылка — история). The Pew Research Center's Religion and Public Life Project (12-19-2011). Дата обращения: 15 август 2013. Архивировано 14 сентябрь 2013 года. 2018 йыл 24 декабрь архивлан?ан.
  38. Religions (most recent) by country.
Уры? теленд?
На других языках

?ылтанмалар

??г?ртерг?
Религиоведческие работы
Протестантские сайты

?алып:Распространение протестантизма ?алып:Протестантизм

钠低是什么原因造成的 为什么要文化大革命 黄芪长什么样 8月15日什么星座 真菌镜检阴性是什么意思
喉咙痛去药店买什么药 孕妇梦见棺材是什么征兆 什么东西补钙 办理护照需要什么资料 今天吃什么菜
蜱虫长什么样子 为什么眼睛老是痒 手掌上的三条线分别代表什么 子宫内膜什么时候脱落 血气分析是检查什么的
错觉是什么意思 童子是什么意思 玉历宝钞是什么书 例假提前半个月是什么原因造成的 马超属什么生肖
取鱼刺挂什么科室hcv8jop5ns1r.cn 人为什么会变hcv9jop3ns4r.cn 金针菇为什么不能消化hcv7jop9ns4r.cn 莱字五行属什么0297y7.com 圣贤是什么意思tiangongnft.com
胃镜能检查出什么hcv9jop0ns3r.cn 资治通鉴讲的是什么hcv8jop9ns5r.cn 博大精深什么意思hcv8jop0ns6r.cn 上眼皮突然肿了是什么原因hcv9jop1ns9r.cn 人的五官是什么hcv8jop2ns8r.cn
甲状旁腺是什么意思hcv8jop1ns4r.cn gp什么意思hcv8jop5ns7r.cn 梦到自己流鼻血是什么预兆hcv8jop1ns2r.cn 广西北海有什么好玩的地方hcv9jop3ns0r.cn 瘁是什么意思hcv9jop0ns6r.cn
瘸子是什么意思hcv8jop9ns1r.cn 老鼠疮是什么病beikeqingting.com 这是什么虫zsyouku.com diy是什么hcv7jop6ns6r.cn 血用什么可以洗掉hcv8jop0ns0r.cn
百度